Kwaliteit van zorg met behulp van zorgprogramma's

Welke emotie roept de foto bij deze blog bij je op? Je ziet heel wat helpende handen, maar tegelijk is er chaos. In zo'n setting verlies je als zorgverlener soms het overzicht. De vraag die je je dan moet stellen: wat is er écht nodig om de beste zorgkwaliteit te bieden en zo efficiënt mogelijk te werken? Vormen zorgprogramma's dé oplossing voor een meer kwalitatieve zorg? En hoe vertalen we een en ander precies binnen het centraal elektronisch patiëntendossier, KWS? We helpen je om dit te achterhalen.

Trends in healthcare

“We zien een aantal tendenzen in de gezondheidszorg”, begint Mieke Defraeye, procesmanager bij UZ Leuven. “Zo zijn er steeds meer specialisaties en subspecialisaties. Dat komt omdat de behandelingen complexer worden. Daarnaast zien we steeds meer decentralisatie. De gezondheidszorg raakt meer en meer versnipperd en wordt vaker opgedeeld in verschillende eenheden: denk maar aan een dagcentrum voor oncologie, geriatrie, …

Een derde trend is de grotere professionalisering en autonomie. Op zich is dat allemaal goed nieuws voor de patiënt. Maar tegelijk zorgt het voor meer fragmentatie op klinisch, structureel en cultureel vlak. Wat we nodig hebben, is een coördinerend mechanisme waar de patiënt écht centraal staat. Ook niet onbelangrijk is de demografische evolutie. De vergrijzing zit nog steeds in stijgende lijn. Door de grote uitstroom en beperkte instroom op de arbeidsmarkt zijn er steeds minder mensen om al het werk gedaan te krijgen. Er komt ook ontzettend veel werk op ons af, dus zijn we genoodzaakt om ons anders te organiseren.”

“Wat we nodig hebben, is een coördinerend mechanisme waar de patiënt écht centraal staat.”

Mieke Defraeye

Procesmanager UZ Leuven

Value based healthcare

Een mogelijke oplossing is value based healthcare. Dat zorgmodel van professor Michael E. Porter stelt de patiënt écht centraal. Om de waarde van zorg te bepalen, bekijken we hoe de kwaliteit van de zorg zich verhoudt ten opzichte van de kosten. De zorgkwaliteit bestaat vooral uit de uitkomst en de beleving van de patiënt. 

“We moeten die uitkomst echt heel expliciet maken. Welke zorg leveren we? Hoe organiseren we die? En welke visie zit daarachter? Wat moet er in het ziekenhuis gebeuren en wat kan transmuraal?”, stelt Mieke Defraeye. “Om de kosten te verantwoorden, is het verder belangrijk om te controleren of we efficiënt genoeg werken. Verloopt alles vlot? Zijn alle handelingen en onderzoeken noodzakelijk? Bieden onze IT-systemen de nodige ondersteuning? Hierbij is het volgens Porter cruciaal om de zorg te organiseren rond patiëntengroepen. En dat is nu net waar onze zorgprogramma’s in beeld komen.”

Zorgprogramma’s zijn in het leven geroepen om de patiënt de juiste zorg op het juiste moment te bieden. Het gaat hier om multidisciplinaire en transmurale samenwerkingen en afspraken die zich richten op groepen patiënten met dezelfde pathologie (bijvoorbeeld hartfalen of borstkanker). 

Zorgprogramma's in het centraal elektronisch patiëntendossier, KWS

Professor Porter claimt dat je een kwalitatief hoogstaand IT-platform nodig hebt als basis om het value based healthcare model te implementeren. “Hij zegt dat hiervoor zes elementen cruciaal zijn. Ten eerste: zet de patiënt centraal. Dat doen we bij nexuzhealth al sinds dag één”, zegt Inge Nell, EPD-consultant bij nexuzhealth. “De tweede pijler: communiceer in één taal. Ook dat kunnen we door onze zorgdefinities afvinken. Als derde stelt Porter dat het belangrijk is om alle medische data van één patiënt te bundelen. Check! Volgens de professor moet iedereen die een therapeutische relatie heeft met een patiënt ook eenvoudig aan de juiste patiëntengegevens kunnen. Verder pleit Porter voor sjablonen voor artsen om alles op een uniforme manier te registeren. Ook die zitten in het KWS verwerkt. En tot slot is het belangrijk om eenvoudig informatie te kunnen extraheren. We mogen dus wel besluiten dat het KWS de ideale basis vormt voor het value based healthcare model.”

Betere samenwerking

“Zoals net aangehaald, is er weliswaar soms fragmentatie van zorg. Een patiënt ziet allerlei artsen, verpleegkundigen, specialisten, paramedici … We willen naar een systeem van gedeelde kennis evolueren, ongeacht welke zorgverlener er naast het bed van een patiënt staat”, gaat Inge Nell verder. “Om de continuïteit van zorg te garanderen is het o zo belangrijk om een uniforme taal te spreken, met dezelfde meetschalen, benamingen en alarmdrempelwaarden.

Voorgeconfigureerde programmatie – in samenspraak met allerlei werkgroepen van de VZN KUL en via domein updates georganiseerd vanuit nexuzhealth – leidt volgens ons naar de best mogelijke zorg voor de patiënt. Een mooi voorbeeld is het gestandaardiseerde ontslagprotocol in het hartfalenzorgprogramma, uitgeschreven door verschillende experten. We hebben dat geconfigureerd in het KWS, onder andere via een sjabloon voor een gestructureerde ontslagbrief voor de huisarts en een vragenlijst voor de patiënt via mynexuzhealth.

Het resultaat? Een merkbare daling op het vlak van heropnames en mortaliteit. Uiteraard is niet ieder zorgprogramma geschikt om te standaardiseren. Er is sowieso op bewijs gebaseerde literatuur nodig. Maar we zijn er wel van overtuigd dat een zorgprogrammalabel goede suggesties kan doen en zorgverstrekkers efficiënter kan laten werken. We willen bij nexuzhealth als het ware het cardiovasculaire systeem zijn tussen patiënten, ziekenhuizen en zorgverstrekkers uit de eerste lijn. Zodat de patiënt weet dat alle neuzen altijd en overal in dezelfde richting staan in zijn of haar zorgproces.”